9 lat temu

Kolejny słoneczny dzień. Wszystkich świętych we Włoszech w niczym nie przypomina polskiego; owszem, ludzi na cmentarzach nieco więcej niż zwykle, ale tego się nie da porównać do naszej narodowej pielgrzymki. No i odpada cały ten pogański aspekt odpustowo-jarmarczno-kebabowo-kiełbasiany.

A ja sobie powolutku, pyr, pry, pyr, jadę wzdłuż morza, raz 10 odeń metrów, raz 50. Zaraz za Manfredonią woda po obu stronach szosy– po lewej Pan Adriatyk, po drugiej słone bagna. Święto, ale wszędzie nad wilgotną ziemią pochyleni ludzie, palcami upychają sadzonki w pulchne bruzdy.

Najpierw oszołomiła mnie Barletta. Miejscowość znana z dwóch powodów. Po pierwsze, tu w 1502 r. miał miejsce najsłynniejszy turniej rycerski w historii Italii. 13 obrażonych rycerzy włoskich stanęło naprzeciw obrażających, słynnych na całą Europę zabijaków w kolorach francuskich i wbrew wszelkim prognozom wygrali. Każde włoskie dziecko musi to wkuwać, nieświadome jakiejś tam Schlacht bei Tannenberg, czyli bitwy pod Grunwaldem. I piosenki, i wierszyki, i filmy…
Druga rzecz z której Barletta jest znana to Pietro Mennea, nieżyjący już włoski sprinter, który pokonywał Amerykanów na 100 i 200 m, a nawet przez dość długi czas był rekordzistą świata na tym drugim dystansie.
A mnie się spodobała plątanina uliczek starego miasta i niesamowita katedra Santa Maria Maggiore, romańska z elementami gotyckimi, tak przebudowywana i rozbudowywana, że z zewnątrz nie sposób pojąć gdzie znajdują się nawy tej lśniącej bielą świątyni.

No, ale potem czekało na mnie Trani i tamtejsza katedra.
O mały włos tam nie nocowałem; bardzo chciałem i nawet niedowierzałem oczom, że tak niskiej ceny żądają za eleganckie relais na centralnym placu, z widokiem na port i dalej, w głębi, na stare miasto i katedrę. Dopiero później doczytałem, że jest też do dyspozycji, ale za znacznie wyższą cenę, pokój z widokiem na morze. A to oznacza, że za bezdurno daliby mi pokój od podwórza; dziękuję. Ale było rozkosznie. Słońce grzało aż przyjemnie, u nabrzeża portowego stały kutry, przed kutrami stragany na kółkach, na straganach co morze dało: ryby i wielką obfitość jego owoców.

Już od południa na miejskich deptakach „ lo struscio” czyli „ocieranie się” – tłum odświętnie odzianych pań i panów powolnym krokiem… Buongiorno Sergio! Ciao Antonella! Ahio, vecchio scemo!
Tłum gęstniał, morze pobłyskiwało na zielono, niebiesko i biało, rybacy głośnymi okrzykami zachwalali swój towar, że oni też chcą iść do domu, przebrać się w eleganckie ciuszki i wyjść na „struscio”.

Powłóczywszy się, zwiedziwszy katedrę i wąziutkie uliczki starego miasta, wyszedłem znów na słońce w porcie i zasiadłem przy restauracyjnym stoliku jako pierwszy klient. Głód musiał być w narodzie duży, bo choć do 13 brakowało jeszcze trzech kwadransów inni zaraz poszli w moje ślady. Przejrzałem menu, wybrałem co chciałem, a potem skonstatowałem, że dokładnie to, co wybrałem mieści się w turystycznym zestawie. Za znacznie niższą cenę.
Niespiesznie, kucharze robili swoje, ale mnie się nie dłużyło, bo takiego people watching to już dawno nie miałem. Co przechodzień – to model, za którymi oczyma powłóczyć, co dama – to jakaś zabawna refleksja. Pokornie donoszę zatem, że sałatka z ośmiornicy okazała się pokrojoną ośmiornicą z oliwą, pietruszką i zaskakująco drobno posiekanym selerem (łodygą!), więc niby żadna filozofia, ale aż się w ustach rozpływała. Zapita łykiem Aglianico była wyśmienita. Do tego świeżutki, żółtawy chlebek z pobliskiej Altamury (na całe Włochy słynny) z chrupiącą skóreczką. Potem wyjechała specjalność zakładu: spaghetti allo scoglio, z różnymi owocami morza, ale czy to entourage, czy to lata wprawy kucharza – przysięgam – najlepsze spaghetti allo scoglio, jakie jadłem. Do zestawu dołączona była jeszcze sola z rusztu – jak Bóg przykazał, w myśl zasady „ryba albo jest dobra albo przyprawiona”. Z deserku zrezygnowałem, kawusia, rachunek, buzi i do Bari.

Wieczorem nie chciało mi się wychodzić z hotelu, bo na rano miałem zamówione łączenie z BIS-em, a poza tym chciałem jeszcze to i owo popisać. Zresztą było cudnie, hotel zatopiony w pięknym parku, obok historycznej willi Melluzzi, z fontanną wodospadem, zieloniutkimi trawnikami, agawami, bouganwileami i innymi okwieconymi krzewami.
Ale rano, zaraz po łączeniu – nadrobiłem.

I powiem tyle: no najbardziej zwariowane, najbardziej sugestywne, najbardziej niesamowite stare miasto, jakie znam. Na świecie. Drugiego tak oszałamiającego we Włoszech moim zdaniem nie ma. Kończy mi się, psiakość karta pamięci w telefonie, więc zrobiłem wszystkiego 43 fotografie, a właściwie nie chciałoby się odejmować palca od guzika, robiącego „klik”. I znów pożałowałem, że nie ma ze mną Tomka Plucińskiego, operatora, towarzysza wielu zawodowych podróży, który ma dobry aparat i jeszcze lepsze oko do robienia zdjęć. Na jego konto na google + weszło już ponad milion ludzi i myślę, że nikogo nie spotkał zawód, bo zdjęcia rzeczywiście robi cudne. Ale chciałoby się to wszystko nakręcić, zrobić film, mieć dobrą kamerę i super obiektywy, szerokie, tele i w ogóle, co tam Japończycy wymyślili. A potem to już samograj: zamykasz oczy kierujesz obiektyw w dowolną stronę, naciskasz guzik, a i tak wyjdzie arcydzieło. No po prostu oszałamiające.

Przypłaciłem to oszołomienie potwornym bólem biodra, wlokłem się nieledwie wyjąc z cierpień. Przysiadłem w rekomendowanej restauracyjce, serwującej specjalności apulijskie. Ja tam za orecchiette nie przepadam, więcej się nadenerwujesz niż najesz. „Le orechiette” to uszka, ale nie takie jak nasze, rozwałkowane ciasto odrywa się palcem, przy okazji wyrabiając w nim zagłębienie, całość wielkości paznokcia. Więc lepiej jeść to łyżką niż widelcem, ale upierają się... No, ale te orecchiette ai frutti di mare były znakomite. Wyjąc i stając co 5 metrów dowlokłem się do samochodu. Dzięki temu powolnemu, upartemu posuwaniu się naprzód, uczestniczyłem w obiadach kilkudziesięciu miejscowych: na parterze goła, cementowa stanza, ni to salon, ni to warsztat, pośrodku prosty, stary, tani drewniany stół, cztery proste, drewniane krzesła z siedziskami z przeplatanej słomy, za stołem staruszek i staruszka celebrują swoją powszednią pastę… I tak, jedne drzwi po drugich, te skromne, małe pomieszczenia, niemal pozbawione mebli, gdzieś w rogu strome schody do sypialni na piętrze… No tak się żyło kiedyś, w Średniowieczu pewnie, ale książki historyczne o tym nie wspominają, opowiadają o wielkich bitwach, sporach możnowładców i dzieleniu łupów po pokonanych… A tak się żyje jeszcze dziś, w Bari. Tomek pewnie by robił tym staruszkom zdjęcia, bo jest prawdziwym fachurą, ja nie miałem śmiałości, czułbym się podle, jak gdybym pstrykając zdjęcie kradł im kawałek duszy.

A teraz jestem w równie niesamowitym miejscu, a kto się chce dowiedzieć w jakim, niech włączy jutro od rana BIS, jeśli internet wytrzyma będzie kolejne łączenie!


Barletta. Kantyna turnieju - tam obie rycerskie drużyny spotkały się na uczcie przed walką. Choć Barletta tym turniejem żyje, to pewnie jednak czeka na dotację na remont zabytkowego budynku.


Katedra w Trani. Dla D.O. jedno z najbardziej sugestywnych miejsc na świecie.


Dzwonnica katedry w Trani. Stoi niemal na niczym.


A z jednej uliczki można wejść prosto pod nią.


„Struscio” w porcie w Trani.


Tak się syntetyzuje pojęcie szczęścia D.O.


Gdzie spojrzeć – katedra.


Trzy absydy w Trani.


Uliczuszki w Bari.


Bari, Piazza dell'Odegitria


Bari, Katedra.


Sacrum i profanum: ludek baryjski wykorzystuje wsporniki katedry do celów rozrywkowych.


Katedra w Bari.


OK, D.O. rozumie, że w Apulii le orecchiette na stołach dominują, ale żeby cozze czyli mule podawać z tym typem pasty, to już przesada.